Varicella-zoster là một loại vi rút gây bệnh thủy đậu và bênh zô-na. Loại vi rút này nằm im bất động trong rễ dây thần kinh sau khi người bệnh bị thủy đậu. Theo viện y tế quốc gia Hoa kỳ, có tới 25% dân số sau khi được điều trị khỏi bệnh thủy đậu thì sẽ mắc phải căn bệnh zô na một lần nào đó trong đời do sự hồi sinh của các virus này.
Thời gian và mức độ nặng nhẹ của những người mắc bệnh zô-na với mỗi người là khác nhau. Dấu hiệu trước nhất của căn bệnh zô-na là đau râm ran hoặc là tê buốt ở một bên của cơ thể, thường là đau ê ẩm vùng lưng hoặc ngực nhưng đôi lúc cũng lên cả mặt, đầu, cánh tay hoặc ống quyển. Không chỉ thế còn có các biểu hiện giống như bị cảm cúm như: nôn nao, ỉa chảy, rùng mình nhưng không bị sốt. Zô-na phát ban chỉ có thể được biểu hiện vài ngày sau khi bệnh lý bắt đầu có những triệu chứng này, hoặc cũng có thể sau vài tuần.
Vị trí phát ban thường là bao quanh lưng, bên cạnh sườn, bụng hoặc ngực do vi rút di chuyển xung quanh vị trí rễ dây thần kinh cảm giác bị tác động– loại dây thần kinh đi ra khỏi cột sống và bao bọc bao quanh 2 bên cơ thể. Cơn đau đi kèm với phát ban có thể ở chừng mực nhẹ hoặc nặng nhưng thông thường sẽ biến mất trong vòng 4 tuần. Các vị trí bị phát ban có thể sẽ để lại sẹo.
Hóc búa chủ yếu khi điều trị căn bệnh zô-na là chứng đau thần kinh sau khi mắc phải bệnh lý này. Chứng đau thần kinh này thường kéo dài khoảng vài tháng cho đến vài năm sau khi bệnh zô-na đã được điều trị khỏi. Những ai mắc phải vấn đề này thường bị nóng dữ dội hoặc đau thắt như bị dao đâm tại những nơi trước đó bị phát ban, ngoài ra còn cảm thấy đau dữ dội khi có ai sờ vào. Nguyên cớ đúng đắn của vấn đề này thường rất khó xác định nhưng theo lý thuyết được gây ra bởi các nơi bị viêm trước đó khiến cho dây thần kinh trở thành quá nhạy cảm nên các cơn đau vẫn được cảm nhận sau khi đã hết viêm.
Chứng đau mãn tínhkết hợp với đau thần kinh sau khi bị zô-na tạo lên những vấn đề hết sức hóc búa cho cuộc sống của người bệnh. Những vận động hàng ngày từ ăn uống cho tới tắm rửa, mặc quần áo trở nên hết sức nhọc nhằn. Sau đó người bệnh còn có thể bị suy sụp tinh thần do đau mạn tính. Có rất nhiều nghiên cứu chỉ ra rằng các biện pháp chữa trị sớm cho bệnh lý zô-na có thể rút ngắn thời gian bệnh nhân bị đau nhức. Bệnh nhân nên được chữa trị với các thuốc chống vi rút trong vòng 3 ngày khi bắt đầu bị phát ban.
Một mối quan tâm khác nảy sinh cùng với bệnh lý zô-na là các vấn đề về mắt. Nếu thế mặt cũng bị ảnh hưởng, vi rút cũng có thể ảnh hưởng luôn cả đến giác mạc. Các tổn thương đến mắt sau đó có thể sẽ để lại sẹo, giới hạn tầm nhìn. Để hạn chế điều này chỉ có cách điều trị bệnh thật sớm.
Các cơn đau lưng và đau khác do bệnh zô-na tạo ra có thể được giải quyết bằng nhiều cách, lệ thuộc vào mức độ nặng nhẹ và sự yêu chuộng của bạn. Một số người thích sử dụng thuốc chống viêm, một số khác lại dùng miếng dán và kem gây tê để hạn chế đau buốt. Những ai thích sử dụng các phương pháp tự nhiên thì lại sử dụng kem cáp-xai-xin. Cáp-xai-xin là một loại hóa chất chiết suất từ quả ớt cay và có tác dụng giảm đau.